Torba Kanun Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanunda işverenleri ilgilendiren pek çok düzenleme var. Diğer yandan Bağ-Kur’lular için de yapılandırma ile birlikte dondurma hakkı hayata geçti. Bu çerçevede BağKur’lular özellikle koronavirüs sürecinde primini ödeyemedikleri dönemleri dondurarak borçlarını sildirebilecekler.
Dondurma düzenlemesi BağKur’lulara ileride tekrar ihya edebilmek kaydıyla, 31 Ekim 2020 itibarıyla borçları bulunmaları halinde, borçlu oldukları dönemlere ilişkin Bağ-Kur’luluklarını dondurma hakkı getiriyor.
Dondurma hakkını kullanan Bağ-Kur’luların bu döneme ilişkin borçları silinecek.
Dolayısıyla bu durumdaki kişiler Bağ-Kur prim borçlarını ödeyemedikleri sürelere ilişkin SGK’ya borçlu olmayacaklar ve borçları silinecek. Borçları silinen Bağ-Kur’luların 1 Kasım Bağ-Kur’lulukları yeniden başlatılacak. Borçları silinen kişilerin bu dönemdeki Bağ-Kur’lulukları dondurulmuş olacak ve emekliliklerine dahil edilmeyecek. İleride bu dönemlerin ihya edilerek emekliliğe dahil edilmesi mümkün.
Düzenlemenin kapsamında eski ve yeni kanuna göre BağKur’lu ve 4/b’li olan bütün kişiler yer alıyor. Mülga 1479 ve mülga 2926 sayılı Kanunlara göre sigortalı olarak tescilleri yapılanlar, tevkifata istinaden geriye dönük mülga 2926 sayılı Kanun kapsamında tescili yapılanlar, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar (Köy ve mahalle muhtarları ile isteğe bağlı sigortalılar hariç).
Değişik yapılandırma kanunlarına göre prim borçlarını yapılandırdıkları halde (yapılandırma borcunun tamamını ödeyenler hariç) yapılandırması bozulanlar veya yapılandırmasının iptali için yazılı talepte bulunanlar, Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan borçları yangın, sel, deprem gibi nedenlerle ertelenmiş sigortalılardan yazılı talepte bulunanlar, prim borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48’inci maddesi kapsamında tecil ve taksitlendirenlerden, tecil ve taksitlendirmesi bozulanlar veya tecil ve taksitlendirmesinin iptali için talepte bulunanlar düzenlemeden yararlanabilecek.
Bağ-Kur’luluğu dondurulan ve bu kapsamda SGK’ya borcu silinen kişiler cari aylar için yani Kasım 2020 itibarıyla 5 puan indirimden yararlanmaya başlayabilecekler. SGK’ya prim borcu bulunmayan Bağ-Kur’lular her ay 5 puan indirimden yararlanabiliyor ve bu nedenle de düşük prim ödüyorlar. SGK’ya borcu olduğu için 5 puan indirimden yararlanamayan Bağ-Kur’lular dondurma işlemi sonrası 5 puan indirimden yararlanmaya Kasım ayı itibarıyla başlayabilecekler. Prim borçlarını düzenli ödemeleri halinde her ay bu indirimden faydalanabilecekler.
SGK TARAFINDAN OTOMATİK OLARAK BAŞLATILACAK MI?
Bağ-Kur’lulardan 31.10.2020 itibarıyla prim borcu bulunanların, bu sürelere ilişkin prim borçlarını, 31.01.2021 tarihine kadar ödememeleri veya ilgili kanunları uyarınca yapılandırmamaları halinde, 31.01.2021’e kadar ödenen primler de dikkate alınmak suretiyle, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibarıyla, hiç prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibarıyla sigortalılıkları durdurulacak. Dolayısıyla Ocak 2021’e kadar SGK’ya prim borcu bulunan kişilerin dondurma işlemleri SGK tarafından otomatik olarak yapılacak. Bu durumdaki kişilerin SGK’ya borçları silinecek, Bağ-Kur’lu süreleri de dondurulacak.
E-DEVLET’TEN TALEP MÜMKÜN
SGK’nın otomatik olarak yapmasını beklemeden 31 Ocak 2021 tarihine kadar Bağ-Kur’luluğunu dondurmak isteyen kişilerin SGK’ya başvuru yapması gerekiyor. Bu şekilde başvuru yapacak kişilerin başvurularını dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğü ya da merkezlerine yapmaları gerekiyor. E-devlet üzerinden de dondurma talepleri gerçekleştirilebilecek.
1 KASIM 2020 ÖNEMLİ TARİH
Bağ-Kur borcu bulunan dönemlere ilişkin dondurma işlemi yapılan kişilerin BağKur kapsamında sigortalı olmasını gerektiren durumun devam etmesi halinde, örneğin şirket ortaklığının ya da kendi nam ve hesabının devam ediyor olması durumunda BağKur’lulukları 1 Kasım 2020 tarihi itibarıyla yeniden başlatılacak.
Dolayısıyla dondurma işlemi yapılan kişilerin Bağ-Kur’lulukları sürecekse prim ödemeye devam etmeleri gerekiyor.
DONDURULAN SÜRELER İHYA EDİLEBİLECEK
31.10.2020 tarihi itibarıyla prim borcu bulunması nedeniyle sigortalılıkları durdurulanların daha sonra kendileri ya da hak sahipleri tarafından müracaat ederek ihya talebinde bulunmaları halinde, durdurulan sigortalılık sürelerinin tamamı için belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden ihya borcu hesaplanacak.
Bu borcun ödenmesi halinde dondurulan süreler ihya edilecek ve emeklilik ya da ölüm aylığı işlemlerinde dikkate alınacak.