İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) sınırları içinde taksi, minibüs, taksi dolmuş, okul/turizm ve diğer servis taşımacılığı kapsamında; UKOME (Ulaşım Koordinasyon Merkezi) tarafından belirlenen standart ve kriterlere uygun kaliteli taşıtlar ile taşımacılık yapılması amacıyla 18 Mayıs 2022 tarihli kararla Taşıt Hizmet Kalitesi Uygunluk Kontrolü (TAHKUK) sistemi hayata geçirildi. Bu kapsamda, İBB iştiraki Ulaşım A.Ş. tarafından Eyüpsultan ve Kartal’da iki TAHKUK istasyonu kuruldu. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Eyüpsultan’daki TAHKUK İstasyonu’nda sektör temsilcileri ile bir araya geldi. İBB Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökce, İBB Ulaşım Dairesi Başkanı Utku Cihan, İstanbul Minibüsçüler Esnaf Odası Başkanı Emin Alagöz ve Taksiciler Esnaf Odası Başkanı Eyüp Aksu, inceleme gezisinde İmamoğlu’na eşlik etti.
İmamoğlu ve beraberindeki heyet, Cihan tarafından TAHKUK uygulamasıyla ilgili bilgilendirildi. TAHKUK sisteminde, taşıtların periyodik teknik muayenesinden farklı olarak, Toplu Ulaşım Hizmet Kalitesi Değerlendirme Sistemi (TUDES) ve toplu ulaşım yönergelerinde kapsamında belirlenmiş olan yolculuk hizmet kalitesini etkileyen hususların denetlendiğini aktaran Cihan, şu bilgileri paylaştı:
“TAHKUK sistemi hem yolcular açısından hem de esnafımız açısından önemli ve onlar için de avantajlı. Bu sistemle, kontrol ettiğimiz araçlar içerisindeki yolcu emniyeti, konforu, yolcu kalitesini bu anlamda yolcularımız için izliyoruz, takip ediyoruz ve düzeltiyoruz. Taşımacılar açısından da araç yaşlarını, örneğin 6 yaşında olan bir aracı 9 yaşına kadar kullanabildikleri için, onlar açısından da daha uzun araç kullanımın sağlıyoruz. Böylece yüzde 50 oranında bir avantaj sağlamış oluyorlar. Biz daha önceden UKOME kararıyla, minibüslerde örneğin 12 yaşına kadar araçlara izin veriyoruz. Taksi dolmuşlarda 10 yaşına kadar, sarı taksilerde 6 yaşına kadar bu araçlar kullanılabiliyordu. Ama ekonomik sorunlar, pandemi gibi nedenlerle bu araç yaşlarını biraz daha artırmak, mevcut ellerindeki araçları daha fazla kullanmak üzerine bir talep de geliyordu bize. ‘UKOME’de alınan kararla, araçlarınızı bize getirip muayene ettirmek zorundasınız ve bizim uygunluğumuzla beraber kullanabileceksiniz’ gibi bir karar aldık ve şu anda da bu işlemi burada başlattık ve yapıyoruz.”
Araçların yaşları ve türüne göre bir ücret aldıklarını belirten Cihan, küçük yaştaki araçlardan az, büyük yaşta olanlardan ise görece daha fazla tarife belirlediklerini aktardı. Şu anda taksiler, minibüsler, taksi dolmuşlara hizmet verdiklerini belirten Cihan, “Diğer araçlarla ilgili de daha sonra kapsamını genişleteceğiz” dedi. İstanbul’da belirlenen yaşları geçmiş olan 6 bin 150 araç olduğu bilgisini paylaşan Cihan, “Bunların hepsini randevuya çağırdık. Henüz randevusu gelmeyen ya da randevuya gelmemiş 1.727 tane araç var. Uygunluk anlamında denetlenmiş yüzde 71 oranında araçlarımız şu anda mevcut” şeklinde konuştu. Sistemin işleyişiyle ilgili detayları aktaran Cihan, gerekli yükümlülükleri taşımayan araçların ruhsatlarını askıya aldıklarının altını çizdi. Cihan, söz konusu aracın uygunluk durumunda ise, ruhsatın online sistemde işler hale getirildiğini belirtti.
İnceleme gezisine katılan İstanbul Minibüsçüler Esnaf Odası Başkanı Alagöz ve Taksiciler Esnaf Odası Başkanı Aksu da uygulamadan duydukları memnuniyeti dile getirerek, İBB yönetimine teşekkürlerini sundu. “Vatandaş konforlu, kaliteli, güvenli hizmet her zaman almak istiyor” diyen Aksu, “Bu konuda da bu TAHKUK Merkezi bizim için çok iyi oldu. Ekonomik anlamda esnafımız araç değiştiremiyordu. Kredi verilmiyor veya faizler bu şartlarda yüksek. UKOME kararıyla, Sayın Başkanımızın, sizlerin önderliğinde araç kullanım yaşı 3 yaş yükseltildi. Her yıl buraya gelerek görünüm açısından, konfor, güvenlik açısından tespit ediliyor ve süre birer yıl uzatılıyor. Biz de bunu Oda olarak destekliyoruz. Teşekkür ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Alagöz ise duygularını, “Ulaşım sektörünün paydaşı olarak bizlerin başına görevlendirmiş olduğunuz hem Genel Sekreter Yardımcımız hem de Daire Başkanımızın koordinasyonundaki Ulaşım Dairesi, her daim minibüsçü, yani ulaşım sektörünün yanında. Bilgi anlamında, paylaşım anlamında, kararlar anlamında haberimiz olmadan hiçbir işin yapılmadığını net bir şekilde gördük. Rabb’im önce sizden, sonra da diğer bürokratlardan razı olsun. Böyle bir sistem geldi karşımıza. Burada insanlar, evet yaş durumuna göre 5000 liralık para ödeyecekler. Ama o 5000 bin lira, esnafımızı en az 150 bin liradan kurtarmış olacak bu kriterleri de yerine getirme şartıyla. Eyüp Başkanın da söylediği gibi, ufak tefek aksaklıklar olduğu zaman, bir telefon kadar bize yakın olan Sayın Genel Sekreter Yardımcımızla, Daire Başkanımızla herhangi bir sorun, sıkıntı yaşamıyoruz. Çok teşekkürler. Allah razı olsun” sözleriyle dile getirdi.
İBB bürokratları ve sektör paydaşlarının ardından söz alan İmamoğlu, “Her şeyden önce İstanbullu ve İstanbul’a gelen insanlarımızın toplu taşımanın her vasıtasından mutlu olmalarını istiyoruz. Bu ama İETT otobüsü ama taksi ama minibüs, fark etmiyor. Ki servis araçları da benzer bir denetime tabi. Bu konuyla ilgili bazen ekonomik koşullar, arzu ettiğimiz kaliteyi hızla yakalamamıza da mani olabiliyor. Şu anda birçok konuda olduğu gibi, taksi meselesinde de minibüs meselesinde de araç yenilemeyle ilgili ciddi ekonomik zorlukların olduğunu görebiliyoruz. Yani daha yakın bir zamana kadar, 5-6 yıl öncesine kadar, neredeyse faizsiz araç satışı bile yapabilen kampanyalar varken, bugün ne yazık ki yüksek faize rağmen kredi bile alamayan, alınamayan bir sektör ve ekonomik sorun söz konusu. Bunu görüyoruz. Bu bağlamda ortak akılla UKOME’de alınan kararı hem destekliyor hem de kutluyorum. Çünkü, bu zor zamanı birlikte atlatacağız” ifadelerini kullandı.
Konuşmaların ardından tesiste bulunan taksileri inceleyen İmamoğlu, araçlardan birine binerek, yapılan işlemleri deneyimledi.