Şu an gündem sınav.

İki haftadır gerek lise gerek üniversite için binlerce gencimiz yarıştı.

Bu arada sınav sorunundan çokça bahsedildi.

Ama bizce sorun sınav değil.

Sınava odaklanarak öğrenciyi asıl işinden uzaklaştıran eğitimciler ve veliler…

Daha önce defalarca dile getirsek de…

Sadece yazarak değil, çeşitli ortamlarda sözlü olarak da birçok kez ifade etsek de…

Sorun sınav yapılmasında değil, sınav için eğitim verilmesinde desek de…

Pek dikkate alan yok.

Maalesef olmayacak da!

Aynı konuyu en yetkin isimler de dile getirse değişen bir şey yok!

Neden?

Çünkü kolay olanı seviyoruz…

Kısa yola bayılıyoruz…

Kurnazlığı zeka sanarak kendimizi kandırıyoruz…

Sonuç: Sınav çok zordu ya da çalışmanın önemi yoktu gibi serzenişler…

Öğrencilerin gencecik beyinleri için büyük bir handikap söz konusu: Çalışmanın bir önemi yok mu?

Aslında doğru soru: Nasıl çalışmalıyım olmalı!

Çok az öğretmen bu zorlu yolu seçerek öğrencilerinin direnmesine rağmen eleştirel düşünmeyi ve sorular sorarak öğrenmeyi öğretiyor öğrencilerine.

Yani yeni sınav sistemine hazır öğrenciler yetiştiriyor.

Daha doğrusu hayata hazırlıyor öğrencilerini, böylece hangi sınav çıkarsa çıksın karşılarına…

Önemi yok doğru çalışmayı bilen öğrenci için.

Bu elbette çok zor oluyor.

Öğrenci alışkanlıklarını değiştirmek, velileri ikna etmek, güven kazanmak biraz zaman alabiliyor.

Ama sonuç inanılmaz bir şekilde doğru eğitime ve aydınlık beyinlere açılıyor.

Bu öğrencilere için sınavın zorluğu ya da kolaylığı sorun olmuyor.

Çünkü sorgulayarak aynı şartların bütün öğrenciler için de geçerli olduğunu bulabiliyorlar!

Şikayet etmek yerine en iyi sonuç için çalışabiliyorlar.

Netice kendi yatırımlarının kazancına razı olup yapabileceğinin en iyisini yapmış olmanın verdiği tatminle yolarına devam ediyorlar.

Peki geleneksel anlayıştan kopamayan, bütün imkanlara rağmen köhnemiş yöntemleriyle öğrencilerini bilgi hamalı gibi gören eğitimciler yok mu?

Eğitimle ilgili olmayanlar belki aradaki farkı anlayamaz ama öğretmen ya da veli olan, hiç olmazsa eğitimin önemine inanarak uzaktan takip eden herkesin birazcık dikkat kesilerek fark edebileceği şeylerden bahsediyorum.

Dershanelere alıştırılan, asıl öğrenmesi gerekenler unutturularak kısa yol aldatmacasıyla beyni katledilen öğrenciler ne olacak?

Dershaneler kapatıldı denilerek merdiven altı işletmeler dönüştürülüp daha çok kazançla daha fazla zehir saçmaları bir tarafa…

Okullar dahi dershanelere çevrilmeye çalışılıyor.

DYK adıyla aldıkları özetlerle tablet bilgilere alıştırılan öğrencilerin asıl dersleri dikkate alması ve asıl kazanımları önemsemeleri nasıl beklenebilir?

Daha somut şöyle anlatayım:

Mesela Türkçe dersinde paragraf sorusunu çözmek okuma birikimine bağlı olarak öğrencinin daha önce yaptığı okuma ve anlama çalışmalarına bağlı.

Soru nasıl çözülürden önce metin nasıl okunur ve daha iyi nasıl anlanır onu anlamak gerekiyor.

Bu bir süreç işi ve metinsel, görsel ya da işitsel okuma türlerinin hepsini kapsıyor.

Ayrıca anlama ve anlatım yeteneğini geliştiren bu çalışmaların özet ve kısa yollarla kazandırılması mümkün değil.

Ya da matematikte ölçü birimlerini işleyen bir öğrenci test kitabından çarpı ya da bölü 10 şeklinde ezberleyerek milimetre, santimetre, desimetre, metre…  şeklinde devam eden sistemle ilgili soruları çözüyor.

Herhangi bir sorgulama ya da somutlaştırma olmadan öğrenilen kısa yol soruların çözümünde işe yarıyor.

Ancak zihnimizin problemleri tespit etmesi ve çözüm üretmesi gereken somutlaştırıcı süreç atlandığı için soru çözmenin ötesine geçemeyen, konularla gerçek hayatı bütünleştiremeyen öğrencilere yazık oluyor.

Bu çocuklarımız her şeyi kısa yolla öğrenerek birçok kazanımdan mahrum kaldıkları için eleştirel düşünme konusunda da istenilen düzeye ulaşamıyor ve bilgiye ulaşma yollarını bilmediği için kendini geliştirme fırsatı da bulamıyor.

Dahası kendi eksikliklerini tespit edip giderme yeteneğinden mahrum yetişen bu yavrularımız suçu sürekli başkalarında arıyor.

Çünkü neyi nasıl yapacakları kendilerine öğretilmediği için kendini sorumlu görmeyen ve her zaman sorumluluklarından kaçan bir nesil yetiştiriyoruz.

Kısacası: Sınav amaç değil bir araçtır ve bütün gelişmiş ülkelerde de değişik şekillerde uygulanır. Bizim sınavı merkeze alarak eğitim sistemini katlettiğimiz ne zaman görülecek bilemiyorum.

Ama bu işi kafaya takanlar yıllardır dile getirmeye çalışıyor.