Dünya hiç beklemediğimiz zor günlerden geçiyor. Düze çıkmak çok uzun ve meşakkatli olacak gibi…

Korona virüs salgını nedeniyle evlerimizden çalışıyoruz. Herkes en kısa zamanda salgının bitmesini istiyor, tekrar normal hayatlarına döneceğini ümit ediyor. Birçok işyerinin evden çalışma sistemine geçmesi, evlerdeki enerji tüketiminin artmasındaki en büyük faktör oldu.

Üzerine kış mevsimindeki doğalgaz tüketimi ihtiyacı ve elektrik – doğalgaza gelen zamlar eklendiğinde, aşırı nüfus artışı, kontrolsüz sanayileşme, plansız kentleşme ve kirliliğin artması problemi yaşanırken bir de korana virüsle mücadele etme derdine düştük. Temizlik ve hijyene dikkat edeceğiz derken artan su ve elektrik faturaları cebimizi yaktı.

Enerji tasarrufunun her zamankinden daha fazla önem kazandığı pandemi döneminde, tutumlu olmakta ve enerji verimliliğine dikkat etmekte fayda var. İsrafa karşı bilinçli olmak çok önemli!

Tasarruf çok küçük yaşlardan itibaren ailelerin çocuklarına öğretmesi gereken kavramların başında geliyor.

***

Ben beş yaşında idim. Babaannem rahmetli pirinç ayıklıyordu. Bir tane yere düştü. Babaannem eğildi aramaya başladı. Sağa bakıyor sola bakıyor bulmaya çalışıyor…. Çocukluk işte “aman babaanne” dedim. “Bir pirinç tanesi için bu kadar çaba harcamaya, yorulmaya değer mi?”

Rahmetli ilk defa sertleşti bana karşı öfkeyle doğruldu.

“Sen oturduğun yerden ahkâm kesiyorsun” dedi. “Hiç pirinç üretilirken gördün mü? İnsanlar ne kadar zorluk çekiyorlar. Bir pirinç tanesinde kaç insanın göz nuru, alın teri ,emeği, çilesi var biliyor musun?”

Utancımdan kıpkırmızı olmuştum.

Aradan yıllar geçti. Hukuk Fakültesinde öğrenciyim.

Alain’in Propos’larını okuyorum. Birden irkildim.

“Alain bir insan, yerde bir iğne görüp de eğilip almazsa bütün uygarlığa karşı ihanet etmiş olur” diyordu.

İlave ediyordu ve “Bir iğnenin üretiminde binlerce insanın alın teri, göz nuru, el emeği vardır” diyordu. (Alıntı)

***

Bu yazıyı okuduğumda benim de babaannem geldi aklıma…

“Gül gibi pilav yaptım ye” derdi. Meğer dinimizde gül gibi, pirincin de Hazret-i Peygamber’in nurundan yaratıldığına inandığından dolayı öyle dermiş. Pilavsız sofra olmaz, yemekte tek bir pirinç bile ziyan edilmez derdi.

Rahmetli babaannem sayesinde benim de kazandığım iyi bir alışkanlıktı tabakta yemek ve bir tek dahi pirinç bırakmamak….

“O pirinçler çöpe giderse, bir gün o pirinçlere muhtaç hale gelirsin, hepsini bitir” derdi. Tabakta kalan 3 pirinç tanesi tabakta olmasaydı ve toprağa ekilseydi; gelecek yıl üç tabak pirinç pilavı olacaktı diye düşünürdüm henüz küçücük bir çocukken…

Bu bilinçle yetiştirildik biz.

Pirinç…

Dinsel inançlara, yaratılış mitlerine, toplumsal ilişkilere, sanata, hayallere kısacası insanla ilgili her şeye yön veren bir bitki, bir tahıl…

Pirinç deyip geçmeyin!

Pirinç bugün dünyanın yarısını besleyen bir bitki; tüm insanlık tarihi boyunca diğer bütün tahıllardan ya da sebzelerden daha fazla sayıda insanı beslemiş olduğunu da neredeyse kesin olarak söyleyebiliriz.

Aradan yıllar geçti.

Her pilav yiyişimde babaannemi hatırlarım ve özellikle mevlüt pilavlarının neden bu kadar lezzetli olduğunu da küçükken öğrendiklerime bağlarım.

Bazen lokantalarda, tatil köylerinde vs. insanların tabaklarda bıraktıkları yemekleri görünce irkiliyorum.

Dünyada milyonlarca aç insan varken gördüğüm manzara içimi acıtıyor.

İnancın varsa bil ki bunun hesabı sorulur! Yok inanmıyorsan da doğa senden bunun hesabını sorar!

Babaannem üzüm keserken yere düşen bütün taneleri toplatırdı. “Biz savaş gördük, yokluk gördük, salgın hastalık gördük, bir tane üzümün ne olduğunu iyi biliriz” derdi.

Maddi durumunuz ne olursa olsun, ister zengin olun, ister fakir hepimiz çok dikkatli olmak zorundayız. Doğanın bir parçası olarak israf etmeden her şeyi gerekli olduğu kadar kullanmalıyız. Bu ayrıca sosyal bir sorumluluktur.

Doğaya saygılı olalım.

Çevreyle dost sanayilerimiz olsun.

Ağaç sever nesiller yetiştirelim. Doğanın dengesini koruyalım.

Her yere inşaat yapmaktan, betonlaşmaktan uzak duralım.

Kaynaklarımızı doğru kullanalım, tasarrufu çocukluktan öğrenelim, öğretelim.

İnanın işe yaradığını göreceksiniz.